بازار برنج کی به آرامش می‌رسد؟
وحید عامری
مهر ۲۰, ۱۴۰۴
108
۰۸:۲۸ – ۲۰ مهر ۱۴۰۴
باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی – بررسی ها از بازار نشان می دهد که قیمت برنج بعد از شیب کاهشی همزمان با آغاز فصل برداشت مجدد دچار التهاباتی شده است که فعالان بازار اجتناب کشاورزان در فروش و افزایش قیمت در شمال، کمبود عرضه برنج پاکستانی و ممنوعیت واردات را از علل این نوسانات مطرح می کنند که در نهایت این امر موجب شده بسیاری از اقشار جامعه توان خرید با نرخ های فعلی را نداشته باشند.
گزارش های میدانی حاکی از آن است که قیمت هرکیلو برنج طارم ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزارتومان، ارقام دیگر برنج ایرانی ۲۰۰ تا ۲۸۰ هزارتومان، پاکستانی ۱۴۰ تا ۱۶۰ هزارتومان و هندی ۶۰ تا ۷۰ هزارتومان است که نسبت به ابتدای فصل برداشت افزایش ۵۰ تا ۸۰ هزارتومانی داشته است که انتظار می رود با تشدید نظارت ها و واردات به موقع جلوی التهابات بازار گرفته شود و همواره برنج با نرخ واقعی بدست مردم برسد.
براساس آمار سالانه ۳.۲ میلیون تن برنج مورد نیاز کشور است که امسال حدود ۲ میلیون تن آن در داخل تولید و مابقی از طریق واردات باید تامین شود که امسال همزمان با فصل برداشت، سیاست ممنوعیت واردات در راستای تنظیم بازار لغو شد تا نوسانات قیمت برنج خارجی بر بازار ایرانی اثر خود را نگذارد.
در همین راستا مسیح کشاورز دبیرانجمن تولیدکنندگان و تامین کنندگان برنج گفت: شفاف شدن آمار واقعی تولید برنج داخلی و همچنین تبیین چندباره مشکلات پیش روی واردات برنج، مشخص شد که حداکثر ظرفیت تولید برنج کشور ۱.۶ میلیون تن است و تقریبا معادل همین عدد باید برنج وارد کشور شود تا بازار به تعادل و ثبات برسد.
به گفته وی، در شرایطی که بازار برنج کشور در حوزه تامین با چالش‌های جدی رو‌به‌رو است، دستگاه‌های دولتی به عنوان متولی ساماندهی بازار برای توزیع این محصول نسخه تجویز می‌کنند.
کشاورز به ورود سازمان بازرسی کل کشور به پرونده برنج اشاره کرد و افزود: حضور مستقیم و نظارت میدانی این سازمان می‌تواند به بهبود شرایط و کاهش مشکلات منتهی شود.
رفع ممنوعیت و محدودیت واردات راه حلی برای تنظیم بازار و تعدیل قیمت برنج
رضا کنگری رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی گفت: در بحث برنج ایرانی سال گذشته کشاورز ۷۰ تا ۹۵ هزارتومان در اختیار فروشگاه های زنجیره ای و بازار بزرگ در اختیار گذاشتند، درحالیکه سال گذشته وزارت جهاد در راستای حمایت از کشاورزان سیاستی مبنی بر اینکه به ازای هر ۲ کیلو واردات، یک کیلو برنج تولید داخل خریداری شود که این امر موجب شد حجم بار برنج ایرانی در اختیار واردکنندگان بزرگ قرار بگیرد و در نهایت قیمت به ۳۷۰ هزارتومان برسد و با رفع ممنوعیت واردات، قیمت در ابتدای فصل برداشت کاهشی شد.
کنگری ادامه داد: با توجه به نوسانات قیمت برنج ایرانی، ممنوعیت واردات را حذف کردند که این امر منجر به کاهش قیمت شد به طوریکه برنج پاکستانی با رفع ممنوعیت از ۸۸ هزارتومان به ۵۵ هزارتومان رسید، اما مجدد برنج پاکستانی وارد نمی شود و این امر نوسان قیمت را به همراه داشت و در نهایت بر بازار برنج ایرانی اثر منفی گذاشته است.
رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی افزود: امسال شرکت های بزرگ، تعاونی ها، فروشگاه های زنجیره ای و برخی شرکت های غیرمرتبط وارد حوزه خرید شدند که محدودیت عرضه منجر به نوسان قیمت شد. از طرفی برنج پاکستانی بدلیل شباهت با برنج ایرانی، توسط رستوران و تالارها ترکیبی استفاده می شد که این امر منجر به افزایش قیمت شد.
وی قیمت هرکیلو برنج ایرانی از ۲۲۰ تا ۳۳۵ هزارتومان، برنج پاکستانی ۱۲۵ هزارتومان در بنکداری ها اعلام کرد و گفت: با احتساب ۳ درصد سود به خرده فروشی ها و ۱۵ درصد سود به مصرف کننده عرضه می شود.
کنگری گفت: رفع ممنوعیت و محدودیت واردات و انحصار واردات به تعدیل قیمت و تنظیم بازار کمک می کند، درحالیکه با نوسان قیمت ها کشاورز رغبتی به عرضه ندارد.
تولید برنج به حدود ۲میلیون تن می رسد
علی طاهری رئیس اتحادیه برنج فروش های بابل گفت: طی هفته های اخیر قیمت برنج افزایشی شد، درحالیکه ابتدای فصل برداشت قیمت هرکیلو برنج ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزارتومان بود و مجدد ۲۰ روز پس از برداشت به ۲۴۰ هزارتومان رسید، اما اکنون با روند افزایشی درب کارخانه بدون احتساب هزینه های بسته بندی و ۵ تا ۸ درصد خرد به ۲۷۵ هزارتومان رسیده است.
وی با بیان اینکه ۸۰ درصد برنج تولیدی در دست کشاورزان است، افزود: عدم فروش برنج توسط کشاورزان از عوامل اصلی گرانی است که براین اساس کشاورزان مرحله ای برنج خود را عرضه می کنند.
طاهری ادامه داد: با توجه به مشکلات تخصیص ارز، واروات برنج به سختی در حال انجام است که این موضوع یکی از دلایل افزایش قیمت است که با تسهیل روند واردات جلوی افزایش قیمت گرفته می شود.
این مقام مسئول سرانه مصرف برنج را ۳۷ تا ۴۲ کیلو اعلام کرد و افزود: براساس برآوردهای صورت گرفته حدود ۲ میلیون تن برنج در کشور تولید می شود که نیمی از این رقم‌مربوط به استان های شمالی است.
وی گفت: برآوردها حاکی از آن است که با توجه به توزیع قطره چکانی برنج توسط کشاورزان و ضعف در نظارت ها، قیمت برنج افزایشی خواهد بود، هرچند در شرایط کنونی تمامی کارخانه های شالیکوبی و بسته بندها کد انبار در سامانه ثبت کنند، اما این موضوع تنها برای نظارت کافی نیست چراکه مشکل اصلی آگاهی از میزان تولید و موجودی نیست، بلکه باید فشاری بر کشاورزان بیاورند که برنج بفروشند یا از کارخانه های شالیکوبی ببرند تا قیمت کاهش یابد.
گفتنی است افزایش بهره وری در واحد سطح از سال گذشته در مزارع برنج کلید خورده که براین اساس قرار است طی برنامه هفتم به خودکفایی ۹۰ درصدی برنج دست یابیم که تحقی این موضوع می تواند در تنظیم بازار نقش موثری داشته باشد، از این رو امیدواریم زیرساخت و ابزارهای حمایتی لازم فراهم شود.
