بیش از ۴۰۰ هزار حلقه چاه فاقد پروانه در بخش کشاورزی داریم

باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی -امیر هدایتی سرپرست دفتر امور آب وزارت جهاد کشاورزی گفت: وضعیت بارشی سال زراعی گذشته ۴۰ درصد کمتر از ۵۷ سال گذشته بود که براین اساس تامین آب بخش کشاورزی دچار چالش شد.

به گفته وی، با توجه به داده های هواشناسی به احتمال ۷۰ درصد بارش ها کمتر از نرمال خواهد بود و در مهرماه تنها استان گلستان بارش های بالاتر از نرمال داشتند. هرچند به طور کلی با خشکسالی استثنایی روبرو هستیم به طوریکه بیش از ۲۰ استان کشور بارش نداشتند.

هدایتی ادامه داد: برنامه الگوی کشت سال زراعی فعلی، براساس بند الف ماده ۳۳ برنامه هفتم، وزارت جهاد موظف است تا ۳ ماه قبل از آغاز سال زراعی الگوی کشت را ابلاغ کند که این موضوع بدان معناست که الگوی بهره برداری آبی باید از قبل در اختیار وزارت جهاد قرار بگیرد که براین اساس از اردیبهشت ماه مکاتبات متعددی برای دریافت آب قابل بهره برداری بخش کشاورزی سال زراعی جدید با وزارت نیرو داشتیم که متاسفانه تا ۳ ماه قبل از آغاز سال زراعی نامه ای ندادند، درحالیکه در تابستان آماری ارائه ندادند و در نهایت در هفته پایانی مهرماه اطلاعات آب قابل بهره برداری بخش کشاورزی به تفکیک استان و حوزه های آبخیز اعلام کردند.

این مقام مسئول با بیان اینکه وزارت جهاد برمبنای قانون تا پایان برنامه هفتم ۶۵ میلیارد متر مکعب آب مصرفی برای بخش کشاورزی پیش بینی کرده است، افزود: با توجه به آنکه داده جدیدی در اختیار وزارت جهاد نبود، برنامه الگوی کشت  برمبنای آب مصرفی برنامه هفتم به وزارت نیرو اعلام شده است. این درحالی است که بعد از ابلاغ الگوی کشت در هفته پایانی مهرماه، وزارت نیرو مصرف آب ۵۱ میلیارد متر مکعب اعلام کردند.

وی ادامه داد: الگوی کشت که ۳ ماه قبل از آغاز سال زراعی اعلام می شود، مبنای کار قرار می گیرد و هر دستگاهی که براین مبنا عمل نکند و نسبت به ارائه خدمات حمایتی و نهاده بدون درنظرگرفتن برنامه عمل کند، مورد پیگیرد قرار می گیرد. براین اساس اصرار داریم‌که چارچوب قانونی رعایت شود.

سرپرست دفتر امور آب کشاورزی گفت: بنابر اعلام وزارت نیرو مبنی بر مصرف ۵۱ میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی می توان گفت که این میزان مصرف آب مربوط بهره برداری مجاز است، درحالیکه بند پ برنامه هفتم ناظر بر اجرای نصب کنتورهای هوشمند بر چاه ها و همچنین بند ث ناظر بر تعیین تکلیف چاه های فاقد پروانه بهره بردارق است که این ۲ حکم هنوز اجرا نشده است به طوریکه از ۴۱۶ هزار حلقه چاه کشاورزی تنها ۱۱۵ هزار حلقه چاه دارای کنتور است و بیش از ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار حلقه چاه دایر فاقد پروانه داریم‌که طبق آمار وزارت نیرو بیش از ۱۵ میلیارد متر مکعب آب از اینها برداشت می شود؛ بنابراین در مکاتبه ای که ۵۱ میلیارد متر مکعب قید کردند این رقم صرفا برای برداشت های مجاز است که براین اساس تخمین زده می شود که ۶۶ میلیارد متر مکعب آب برداشت و مصرف می شود که این رقم نزدیک الگوی کشت است.

وی گفت: با توجه به شرایط منابع آبی، برنامه ریزی برای آب با اطلاعات و داده های مشخص بدلیل چاه های فاقد پروانه و چاه های فاقد کنتور سخت است، کمااینکه از انهار سنتی و شبکه های سنتی و پایاب سدها بدلیل تخریب سازه ها می توان گفت که کنترل منظم در این شرایط خشکسالی از سوی وزارت نیرو صورت نمی‌گیرد که در چنین‌شرایطی چالش مدیریت قابل قبولی بر روی منابع آبی صورت نمی گیرد، درحالیکه مدیریت عمومی مشارکت آب بر روی پتانسیل داده های حجمی و کمک بهره برداران در تنش آبی می توان حساب کرد.