تخصصی شدن بانک‌ها بر اساس قانون برنامه هفتم به کجا رسید؟
وحید عامری
آبان ۲۴, ۱۴۰۴
002
۰۶:۴۱ – ۲۴ آبان ۱۴۰۴
باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیمیا قلی‌پور – بر اساس قانون برنامه پنجساله هفتم به منظور ایجاد رونق در بخش‌های مولد اقتصاد کشور از طریق تأمین مالی پایدار طرح‌های کلان توسعه‌ای و طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایهای ملی، دولت مکلف است تا پایان سال اول برنامه یکی از بانک‌های تخصصی را با اصلاح اساسنامه آن با سرمایه و امکانات موجود به «بانک توسعه جمهوری اسلامی ایران» تبدیل کند و اساسنامه آن را به تصویب مجلس برساند. همچنین دولت مجاز است با استفاده از ظرفیت، سرمایه، امکانات و نیروی انسانی سایر بانک‌های دولتی، نسبت به ایجاد «بانک‌های توسعه‌ای بخشی» اقدام قانونی به عمل آورده و اساسنامه این بانک‌ها را به تصویب هیأت وزیران برساند.
بانک‌های تخصصی که محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در خصوص آن به تازگی اظهار کرده بود: طبقه بندی بانک‌ها به شش دسته تجاری، تخصصی، توسعه‌ای، قرض الحسنه، زمین و ساختمان و جامع انجام شده و در هیات عالی بانک مرکزی به تصویب رسیده است و آماده اجرا است و بانک‌ها باید این تکلیف را هر چه سریع‌تر تا پایان برنامه اجرایی کنند.
پیش از این هم بانک مرکزی اعلام کرده بود به‌منظور بازطراحی مدل کسب‌وکار شبکه بانکی، دستورالعمل‌های مرتبط در راستای انجام تکلیف قانونی، تدوین و در هیات عالی بانک مرکزی به تصویب رسید. براساس دستورالعمل ابلاغی، طبقه‌بندی شش‌گانه بانک‌ها شامل جامع، قرض‌الحسنه، تخصصی، تجاری، توسعه‌ای، پس‌انداز و تسهیلات مسکن خواهد بود.
تخصصی شدن بانک‌ها به منظور بهینه‌سازی خدمات مالی و افزایش کارایی اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است در همین راستا سیاوش غیبی‌پور کارشناس اقتصادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان مطرح کرده بود: با تمرکز بر روی یک بخش خاص، بانک‌ها می‌توانند ریسک‌های مرتبط با آن بخش را بهتر مدیریت کنند. این امر می‌تواند شامل تحلیل دقیق‌تر ریسک‌های اعتباری، بازار و عملیاتی باشد؛ باید تأکید کرد با تخصیصی شدن بانک‌ها تأمین مالی برای خانوار. بنگاه‌های تولیدی و… سهل‌تر می‌شود.
غیبی‌پور می‌گوید: بانک‌های تخصصی می‌توانند در بازار رقابتی‌تر عمل کنند، زیرا می‌توانند خدمات خاصی را ارائه دهند که ممکن است دیگر بانک‌ها قادر به ارائه آنها نباشند، اما شرط مهم حرکت به سمت تخصصی شدن واقعی بودن آن است نه این که فقط حالت اسمی داشته باشد.
گفتنی است، تخصصی شدن بانک‌ها به معنای تمرکز بر حوزه‌های خاص مالی و اقتصادی، مزایای متعددی را به همراه دارد. اولاً، این فرایند به افزایش کارایی بانک‌ها کمک می‌کند، زیرا با تمرکز بر یک حوزه خاص، می‌توانند خدمات بهتری ارائه دهند و درخواست‌ها را سریع‌تر پردازش کنند. ثانیاً، بانک‌های تخصصی قادر به ارائه خدمات و محصولات متناسب‌تری هستند که نیاز‌های مشتریان را بهتر برآورده می‌سازد.
علاوه بر این، تمرکز بر یک بخش خاص به کاهش ریسک کمک می‌کند؛ زیرا بانک‌ها می‌توانند ریسک‌های مرتبط با آن حوزه را به شکل بهتری مدیریت کنند. همچنین، این نوع بانک‌ها به توسعه محصولات و خدمات نوآورانه در حوزه تخصصی خود می‌پردازند که به جذب مشتریان جدید کمک می‌کند.
از طرف دیگر، کاهش هزینه‌های عملیاتی یکی دیگر از مزایای تخصصی شدن است، زیرا با بهینه‌سازی منابع، بانک‌ها می‌توانند هزینه‌های خود را کاهش دهند. این بانک‌ها همچنین قادر به شناسایی و توسعه بازار‌های جدید در حوزه‌های خاص هستند که به رشد اقتصادی کمک می‌کند.
در نهایت، این فرایند به افزایش توان رقابتی بانک‌ها در بازار کمک می‌کند و با حمایت از صنایع و بخش‌های خاص اقتصادی، می‌تواند به رشد و توسعه اقتصادی کشور نیز منجر شود. در مجموع، تخصصی شدن بانک‌ها به افزایش بهره‌وری و رضایت مشتریان کمک کرده و به تقویت اقتصاد کمک می‌کند؛ حالا باید منتظر ماند و دید بانک‌ها برای اجرای این تکلیف قانونی خود چه اقدامی انجام می‌دهند و بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر و قانون گذار در این راستا چگونه نقش آفرینی می‌کند؟
