مقصر نابه سامانی در بازار نهاده‌های دامی کیست؟
وحید عامری
آبان ۲۹, ۱۴۰۴
003
۰۸:۴۷ – ۲۹ آبان ۱۴۰۴
باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی – بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت محصولات پروتئینی نظیر مرغ، گوشت قرمز و تخم مرغ با التهاباتی روبروست به طوریکه خبری از توزیع با نرخ های مصوب نیست که هریک از فعالان حوزه و فروشندگان دلایلی برای این نابه سامانی ها مطرح می کنند که کمبود نهاده های دامی و خرید از بازار آزاد مهم ترین عامل گرانی است.
علی رغم آنکه ماه هاست مرغداران و دامداران نسبت به وضعیت تامین نهاده های دامی و خرید بالاتر از نرخ مصوب گلایه مند هستند، اما مشکلات تخصیص ارز و فروش نهاده ۲ تا ۳ برابر قیمت در بازار آزاد در افزایش هزینه تمام شده تولید و نوسانات قیمت اثر بسزایی داشت که متاسفانه مسئولان امر توجهی به این موضوع نداشتند و استمرار این روند می تواند به کمبود عرضه مرغ و تخم مرغ و گوشت در ماه های آتی روبرو شود.
پرویز جعفری مدیرعامل پشتیبانی امور دام گفت: وقتی گفته می‌شود نهاده‌های موردنیاز بخش کشاورزی به‌طور کامل تامین شده است، این ادعا با وضعیت بازار مطابقت ندارد. اگر مشکلی وجود ندارد، وضعیت موجود در بازار مرغ و گوشت از کجا ناشی می‌شود؟
وی با اشاره به نابسامانی‌های اخیر افزود:موضوع گرانی متفاوت از موضوع تامین کالا و امنیت غذایی است و مشکل اصلی را باید در کمبود یا تاخیر در تامین نهاده‌ها جست‌وجو کرد.
جعفری با بیان اینکه وضعیت عرضه در فروشگاه‌ها نشان‌دهنده وجود مشکل در تامین کالاست، گفت: گزارش‌های رسمی باید با واقعیت‌های میدانی همخوانی داشته باشد. اگر واقعا همه چیز تحت کنترل است، چرا بازار مرغ و گوشت چنین نوسان‌هایی را تجربه می‌کند؟
رصدهای میدانی نشان می دهد که هرکیلو مرغ با نرخ ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزارتومان، شقه گوسفندی ۹۰۰ تا ۹۵۰ هزارتومان، سردست و ران گوسفندی یک میلیون و ۱۰۰ تا یک میلیون و ۳۰۰ هزارتومان، سردست گوساله ۸۰۰ تا ۹۵۰ هزارتومان، ران گوساله ۹۰۰ تا یک میلیون و ۱۰۰ هزارتومان، گوشت چرخکرده ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزارتومان، هرشانه تخم مرغ فله ۲۰۰ تا ۲۳۰ هزارتومان و هر عدد تخم مرغ فله ۷ تا ۷ هزار و ۸۰۰ تومان است.
کمبود نظارت عامل التهاب قیمت مرغ در بازار
حبیب اسداله نژاد مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی گفت: در حال حاضر تامین نهاده های دامی دچار چالش و بحران است به طوریکه عملا عرضه نهاده در سامانه بازارگاه بویژه در خصوص سویا نداریم و ذرت بصورت قطره چکانی در حال انجام است.
وی با بیان اینکه مرغداران ذرت را ۳ برابر و کنجاله سویا ۲ برابر قیمت مصوب خریداری می کنند، افزود: قیمت تمام شده مرغ برای مرغداران عملا بازار آزاد است و شرایط فوق بحرانی است.
اسداله نژاد ادامه داد: اگرچه قیمت تمام شده بالاتر از نرخ مصوب است، اما قیمت مرغ در سطح واحدها در حد نرخ مصوب یا حداکثر ۵ تا ۱۰ درصد بالاتر است که براین اساس مرغ در سطح بازار باید با نرخ مصوب عرضه شود، حال اینکه در واحدهای صنفی با نرخ های بالاتر به فروش می رسد، زیان آن شامل حال تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است که نشان می دهد نظارت در بازار وجود ندارد.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کمبود نهاده را عامل اصلی زیان تولید اعلام کرد و افزود: اگر مشکل تامین نهاده به زودی حل نشود، در تامین مرغ دچار بحران خواهیم شد به طوریکه در مرحله بعد شاهد کاهش جوجه ریزی خواهیم بود چراکه انگیزه تولید از بین رفته است.
وی درباره آخرین وضعیت جوجه ریزی بیان کرد: برآوردها حاکی از آن است که در آبان ماه ۱۵۰میلیون قطعه جوجه ریزی صورت بگیرد، البته نمی توان پیش بینی کرد که در تابستان به این رقم برسیم و با استمرار روند فعلی شاهد به چاه رفتن جوجه ها و کاهش تولید مرغ خواهیم بود، از این رو ارز نهاده باید تسریع در تامین صورت بگیرد چراکه نهاده دامی در لنگرگاه و خارج آب های سرزمین هستند.
ایجاد زنجیره از تولید تا توزیع راه حلی برای تنظیم بازار گوشت قرمز
جواد آزاد نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: امسال برآوردها حاکی از آن بود که ۹۵۰ هزارتن گوشت قرمز تولید شود که بدلیل بیماری تب برفکی و کمبود نهاده دامی احتمال کاهش تولید وجود دارد.
به گفته وی، علی رغم آنکه کمبود نهاده های دامی به مشکلات تخصیص ارز برمی گردد، اما در مقابل دولت به واردات گوشت ارز تخصیص می دهد. این درحالی است که دولت باید توجه ویژه به امر تولید داشته باشد، کمااینکه در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اهمیت تولید داخل بسیار پررنگ بود.
آزاد ادامه داد: ایجاد زنجیره از بحث ورودی نهاده، تولید شیر و گوشت و صادرات راهکار تنظیم بازار است چراکه این امر منجر به افزایش بهره وری و کاهش قیمت تمام شده را به همراه خواهد داشت که در این راستا دولت باید تصدی گری را کاهش دهد، درحالیکه طی روزهای اخیر بحث واگذاری توزیع نهاده به پشتیبانی امور دام داشتیم که اتخاذ این تصمیم خلق الساعه غیرکارشناسی است و تنها دولت به ایجاد زنجیره ها از واردات، تولید و صادرات باید کمک کند، در غیراین صورت امکان کنترل وجود ندارد.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون کمبود نهاده و نبود سرمایه در گردش و بیماری تب برفکی از چالش های پیش رو دامداران اعلام کرد و افزود: اگر حمایتی از دامدار صورت نگیرد، شاهد کشتار دام های مولد همانند سال ۱۴۰۱ و خسارت ها خواهیم بود.
وی قیمت هرکیلو دام زنده را ۳۲۰ تا ۳۵۰ هزارتومان اعلام کرد و گفت: با توجه به نرخ فعلی دام زنده، متوسط قیمت لاشه دام سبک و سنگین باید ۷۰۰ هزارتومان باشد و با ایجاد زنجیره ۲۰ درصد معمولا ۲۰ درصد کاهش قیمت خواهیم داشت.
هشدار نابه سامانی وهرج و مرج بازار تخم مرغ با استمرار روند فعلی تامین نهاده
حمیدرضا کاشانی رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن با بیان اینکه مشکلات تامین نهاده های دامی همچنان ادامه دارد، گفت: با توجه به مشکلات تامین نهاده از سامانه بازارگاه و عرضه چندبرابر قیمت در بازار آزاد، گله ها دچار صدمه شدند که این امر منجر به کاهش تولید شده است.
وی قیمت هرکیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۸۵ هزارتومان اعلام کرد و افزود: با توجه به شرایط بازار نهاده، قیمت تمام شده هرکیلو تخم مرغ ۱۳۰ تا ۱۵۰ هزارتومان است.
کاشانی ادامه داد: اصلاح قیمت با احتساب نهاده با نرخ مصوب از طریق سامانه بازارگاه بوده است، در شرایطی که نهاده با نرخ مصوب نیست، چنین امکانی وجود ندارد که نصف قیمت تمام شده تولید خود را در بازار عرضه کند.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن شرایط تثبیت بازار را منوط به تامین نهاده دامی دانست و گفت: تازمانیکه تامین نهاده با نرخ مصوب صورت نگیرد، نمی توان تولیدکننده را وادار کرد که محصول تولیدی را نصف قیمت پرداخت کند و طی ماه های اخیر بارها هشدار نابه سامانی و هرج و مرج بازار را داده ایم.
علی رغم وعده وعیدهای متعدد مسئولان، کماکان تامین نهاده های دامی با چالش هایی روبروست که استمرار این روند می‌تواند بحران در بازار و عرضه محصولات پروتئینی ایجاد کند که این امر تهدید جدی برای امنیت غذایی و سفره غذایی مردم است.
