بازار محصولات پروتئینی کی به آرامش می رسد؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی – بررسی های میدانی حاکی از آن است که طی هفته های اخیر قیمت گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ با نوساناتی در بازار روبرو شده است که هریک از فعالان بازار دلایلی برای این التهابات مطرح می کنند، اما آنچه حائز اهمیت است این نوسانات سفره خانوارها را هدف گرفته است چراکه سنخیتی با درآمد و قدرت خرید آنها ندارد. البته مسئولان با اتخاذ برخی سیاست ها از جمله ثبت سفارش و واردات گوشت قرمز و واردات مرغ بدنبال تنظیم بازار هستند که انتظار می رود این موضوع هرچه سریع تر اثر خود را در بازار بگذارد.

براساس آمار سالانه ۳ میلیون تن گوشت مرغ در کشور تولید می شود که براین اساس با وجود خودکفایی در تولید گوشت قرمز، اما قیمت محصول در هفته های اخیر افزایش داشته است که کارشناسان و تولیدکنندگان کمبود نهاده در سامانه بازارگاه و تامین از بازار آزاد با نرخ های بالا و افزایش هزینه های تولید را علت اصلی این موضوع مطرح می کنند. البته وزیر جهاد کشاورزی به تازگی اعلام کرد کالاهایی همچون مرغ که از ارز ترجیحی استفاده می‌ کنند، قیمت مصوب و مشخص دارند و باید با نرخ مصوب عرضه شوند.

تخصیص ارز برای واردات کالاهای اساسی، به‌ویژه نهاده‌های دامی، در سال‌های اخیر روندی نزولی داشته است به طوریکه بر اساس آمار  سال گذشته حدود ۱۱.۵ میلیارد دلار ارز به این بخش اختصاص یافت، در حالیکه امسال این رقم به حدود ۸ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است که این امر در کنار مشکلات داخلی مانند ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی، تاخیر طولانی در تخصیص ارز و ضعف مدیریت در تامین کالاهای اساسی، نگرانی‌ها درباره امنیت غذایی را به‌طور جدی افزایش داده است که انتظار می رود تسریع در روند تخصیص ارزها صورت بگیرد تا بازار محصولات پروتئینی به علت وابستگی شدید در تامین نهاده به آن سوی مرزها دچار تنش نشود.

بسیاری از کارشناسان صنعت طیور اذعان می کنند که در شرایط فعلی در تامین مرغ و تخم مرغ به طور کامل خودکفا هستیم و در گوشت هم تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد کسری از طریق واردات تامین می شود که با تامین به موقع نهاده و تسریع در روند تخصیص ارز و حمایت از تولید بازار نوسان و التهابی نخواهد داشت.

توزیع گوشت وارداتی با نرخ مصوب راهی برای کاهش قیمت

منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام از ثبات بازار گوشت خبر داد و گفت: اکنون بازار در بحث تامین و مصرف شرایط با ثباتی دارد و طی روزهای آتی بازار مملو از گوشت های منجمد خواهد شد که این موضوع در قیمت اثرگذار خواهد بود چراکه قیمت گوشت های منجمد کنترل نشده افزایش داشته است.

به گفته وی، کاهش قیمت گوشت در روزهای آتی ناشی از افزایش عرضه گوشت های داخلی و وارداتی است که با ثبات تقاضا در این سطح، مشکلی در بازار نخواهیم داشت.

پوریان قیمت هرکیلو دام زنده سبک را ۳۰۰ تا ۳۱۰ هزارتومان و دام سنگین ۳۳۰ تا ۳۶۰ هزارتومان اعلام کرد و افزود: با توجه به قیمت دام زنده، نرخ هرکیلو لاشه گوسفندی در محدوده ۶۸۰ هزارتومان است که باید با نرخ ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزارتومان بدست مصرف کننده برسد، همچنین قیمت هرکیلو لاشه گوساله ۶۱۰ هزارتومان است که با نرخ ۶۸۰ تا ۷۰۰ هزارتومان بدست مصرف کننده می رسد، درحالیکه قیمت گوساله باید کمتر از ۳۰۰ هزارتومان باشد.

رئیس شورای تامین کنندگان دام با بیان اینکه سالانه ۱۰ تا ۱۵ درصد کسری نیاز کشور از طریق واردات تامین می شود، گفت: توزیع گوشت وارداتی با نرخ مصوب منجر به کاهش قیمت خواهد شد، حال باید منتظر ماند و دید که روند واردات چگونه خواهد بود.

سیاست گذاری دستوری راهکار تنظیم بازار مرغ نیست

 حبیب اسداله نژاد مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی از افزایش جوجه ریزی شهریور نسبت به مرداد خبر داد و گفت: براساس آمار در شهریور ۱۵۱ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی صورت گرفته که براین اساس در ماه های آینده از لحاظ تامین مرغ مشکلی نداریم.

به گفته وی، اگر مشکل نهاده های دامی و بارگیری برطرف شود، در میزان جوجه ریزی مشکلی نداریم چراکه برمبنای برنامه جوجه ریزی در حال انجام است.

اسداله نژاد با اشاره به آینده بازار مرغ بیان کرد: با کاهش تنش های گرمایی و در صورت تامین مرغ به نهاده ها، مرغ بیشتری وارد بازار می شود که براین اساس بازار متعادل می شود. گفتنی است شرط ایجاد تعادل قیمت تامین نهاده با نرخ مصوب و تسریع در بارگیری هاست.

مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه سالانه ۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتن مرغ مورد نیاز کشور است، افزود: بنابر آمار ماهانه ۲۲۰ تا ۲۳۰ هزارتن تولید مرغ جوابگوی نیاز بازار است و نوسانات اخیر ارتباطی به مرغداران ندارند و به طور کلی قیمت تابع عرضه و تقاضاست و مرغداران هیچ نقشی ندارند چراکه در این صورت دیگر شاهد عرضه مرغ پایین تر از نرخ مصوب در برخی مواقع سال نبودیم.

این مقام مسئول قیمت هرکیلو مرغ گرم را ۸۳ تا ۹۳ هزارتومان اعلام کرد و گفت: با در نظرگرفتن تناسب میان مرغ زنده و گرم، فروش بالاتر از ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزارتومان به مصرف کننده مورد تایید ما نیست و دستگاه های نظارتی باید بر بازار نظارت داشته باشند.

وی با بیان اینکه سیاست گذاری دستوری راهکار مناسبی برای کنترل قیمت و تنظیم بازار نیست، تصریح کرد:سیاست گذاری دستوری نه تنها نمی تواند مشکل را حل کند، بلکه گاهی التهابات بازار را تشدید می کند. در شرایط کنونی که عرضه نهاده‌های دامی به‌ ویژه ذرت در سامانه بازارگاه بسیار کند و به‌ صورت قطره‌ چکانی است و به عبارتی تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد نیاز مرغداران از سامانه بازارگاه تامین می‌شود،  بدیهی است که در چنین شرایطی مرغداران مجبورند نهاده‌ها را با قیمتی بسیار بالاتر از قیمت مصوب خریداری کنند و این موضوع باعث افزایش هزینه تمام‌شده تولید شده است.

با وجود خودکفایی در تولید گوشت مرغ،‌ قیمت این محصول در هفته های اخیر افزایش داشته است که تولیدکنندگان علت این التهابات را ناشی از ضعف سامانه بازارگاه در توزیع نهاده‌های وارداتی با ارز ترجیحی و افزایش هزینه‌های تولید می‌دانند.

قیمت تخم مرغ واقعی شد/ نرخ هرشانه تخم مرغ برای مصرف کننده ۱۹۰ هزارتومان

بنابر آمار سال گذشته در مجموع یک میلیون و ۳۵۰ هزارتن تولید داشتیم که طبق برنامه هفتم سالانه ۶ درصد افزایش تولید باید داشته باشیم که براین اساس پیش بینی ها برآن است که تولید تخم مرغ تا پایان سال از یک میلیون و ۴۰۰ هزارتن فراتر رود.

حمیدرضا کاشانی رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن گفت: قیمت تخم مرغ در ماه های گذشته واقعی نبوده است و همواره مرغدار درب مرغداری یک سوم قیمت تمام شده عرضه می کرد که در شرایط کنونی با افزایش قیمت تخم مرغ به نرخ منطقی و مورد تایید دولت رسیده است و این گونه نیست که همانند دیگر کالاها از نرخ مصوب فراتر رفته باشد و به عبارتی بازار رها شده باشد.

وی قیمت منطقی هرکیلو تخم مرغ برای مصرف کننده را ۹۴ هزارتومان معادل شانه ای ۱۸۸ تا ۱۹۰ هزارتومان و هر عدد ۶ هزار و ۲۰۰ تا ۶ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و افزود: عرضه بالاتر از این نرخ ۱۰۰ درصد گرانفروشی است و تمام تلاشمان برآن است که روی این نرخ بازار را تثبیت کنیم تا تولیدکننده و مصرف کننده دچار آسیب نشوند.

کاشانی با بیان اینکه مشکلی در تولید تخم مرغ نداریم، گفت: برآوردها حاکی از آن است که در نیمه دوم سال ماهانه ۱۱۸ هزارتن تخم مرغ تولید شود که این میزان مازاد بر نیاز کشور است.

طی هفته های اخیر با التهاب بازار گوشت، تقاضا برای خرید مرغ بالا رفت که این موضوع در کنار مشکلات تخصیص ارز، کمبود نهاده در سامانه بازارگاه و خرید از بازار آزاد منجر به افزایش هزینه های تولید و نوسانات بازار شد که با تسریع در تامین ارز و توزیع نهاده با نرخ مصوب، مشکلات این حوزه مرتفع می شود.